วนอุทยานถ้ำเพชร - ถ้ำทอง ตั้งอยู่ในพื้นที่ป่าบริเวณเขาชอนเดื่อ ท้องที่หมู่ที่ ๑๕ และหมู่ที่ ๑๗ บ้านเขาชอนเดื่อ บ้านสระแก้ว ตำบลตาคลีและบ้านหนองพิกุล อำเภอตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ มีเนื้อที่ประมาณ ๓,๐๐๐ ไร่ กรมป่าไม้ได้ประกาศจัดตั้งเป็นวนอุทยานเมื่อวันที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๔๐

ประวัติ

มีตำนานเล่าว่าเมื่อประมาณปี พ.ศ. ๒๔๕๓ หลวงพ่อรุ่ง–ฆคสุวณ.โณ. เจ้าอาวาสวัดหนองสีนวล ในขณะนั้นได้นำคันศรสัมฤทธ์เป็นนาคราช ๓ เศียร มีทั้งสายและลูก ซึ่งเก็บได้จากเขาชอนเดื่อถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๖ จึงทรงพระราชทานนามศรโบราณนี้ว่า “พระแสงศรกำลังราม” เชิงเขาด้านทิศตะวันตก มีถ้ำพญานาค ภายในถ้ำมีบ่อน้ำทิพย์เป็นแหล่งน้ำที่ราษฎรใกล้เคียงนำมาใช้ได้ตลอดปี เข้าใจว่าน้ำบนเขาทั้งหมดคงจะไหลซึมลงทราย ณ ที่ถ้ำแห่งนี้ บางครั้งมีเสียงดังเหมือนกับคลื่นกระทบฝั่งคล้ายทะเลห่างจากถ้ำประมาณ ๔๐๐ เมตร มีน้ำใต้ดินไหลออกมาใต้โคนต้นมะเดื่อ จึงเรียกว่า “ เขาชอนเดื่อ” ปัจจุบันสภาตำบลตาคลี่ได้ขุดสระเพื่อกักเก็บน้ำไว้

ลักษณะเด่น

สถานที่ที่ท่องเที่ยวของวนอุทยานถ้ำเพชร-ถ้ำทอง ส่วนใหญ่เป็นจำพวกถ้ำ จากการสำรวจพบว่ามีถ้ำทั้งหมดประมาณ 70 ถ้ำ ขณะนี้ได้มีการพัฒนาให้เข้าเที่ยวชมแล้วจำนวน 9 ถ้ำ แต่ละถ้ำมีความหลากหลายแตกต่างกัน และยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติระยะทาง 1.2 กิโลเมตร ตามเส้นทางศึกษาธรรมชาติมีทรัพยากรธรรมชาติ เหมาะแก่การเรียนรู้อีกมากมาย ซึ่งได้จัดทำไว้เป็นจุด ๆ ตามเส้นทางเดิน จุดเด่นที่น่าสนใจของวนอุทยานมีดังนี้

1. ถ้ำบุษราคัม ภายในถ้ำมีห้องโถงขนาดใหญ่ 2 ห้อง มีหินงอก หินย้อยหลายสีสลับเป็นชั้น ๆ บางจุดเป็นเหมือนปุยนุ่นสีขาวบริสุทธิ์ ยามกระทบกับแสงไฟจะเป็นประกายแวววาวประดุจเพชรอันล้ำค่า
2. ถ้ำเพชรนางอาย เป็นอีกถ้ำที่มีความหลากหลาย มีความลี้ลับในตัว ตามทางเดินและผนังถ้ำมีหินงอกหินย้อยแสนวิจิตรพิสดารยิ่งนัก
3. จุดชมวิว ได้แก่ จุดชมวิวผาชมภู อยู่เลยถ้ำวิมานลอยไปทางทิศตะวันออก ความสูงอยู่ที่ระดับ 345 เมตรจากระดับน้ำทะเล มีทัศนียภาพที่สวยงามสามารถมองเห็นตลาดตาคลี และเขาขวางที่ทอดเป็นแนวยาวด้านอำเภอตากฟ้า
4. สมุนไพรยักษ์ ต้นกำลังหนุมาน ซึ่งเป็นพืชสมุนไพรที่ใหญ่ วัดโดยรอบลำต้น 139 เซนติเมตร
5. เครื่องปั้นดินเผา หม้อไหโบราณลายต่าง ๆ และของใช้ยุคมนุษย์ถ้ำ